مفهوم عرضه و تقاضا در بازار سهام چیست

پیش از هر چیزی در یادگیری تحلیل تکنیکال لازم است تا بتوانیم مقداری میزان عرضه و تقاضا و همچنین علت تغییرات قیمت سهام و یا هر چیز دیگری را بشناسیم تا از این طریق بتوانیم از تحلیل تکنیکال و نمودار قیمت و تغییرات آن درک بهتری داشته باشیم و اینگونه متوجه شویم که عرضه و تقاضا چیست و چگونه میتوان با استفاده از آن اختلاف بین حجم عرضه و تقاضا را که سبب حرکت قیمت میشود را محاسبه کرد.
عرضه سهام به چه معنا است؟
«عرضه» در واقع به تعداد کل سهامدارنی که قصد فروش سهام خود با هر قیمتی دارند گفته میشود. برای مثال اگر ۲۰ سهامدار داشته باشیم که هر کدام از آنها علاقهمند به فروش سهم خود با قیمتی مشخص میباشند:
هریک از این سهامداران به یک روش متفاوت سهم خود را ارزشگذاری میکند. به نمودار زیر توجه کنید؛ سهامدانی که در سمت چپ نمودار قرار گرفته اند، قیمت پایینتری را برای سهام خود به نسبت دیگر سهامداران که در سمت راست تعیین کرده اند. اگر نگاهی کلی به نمودار بیاندازید متوجه خواهید شد که با افزایش قیمتها تعداد کل سهمهای عرضه شده نیز افزایش پیدا میکند.
مفهوم تقاضا چیست؟
با توجه به مفهوم عرضه قطعا میدانید «تقاضا» به تعداد کل خریداران که قصد دارند سهمی را با هر قمیتی خریداری کنند گفته میشود. برای درک بهتر مفهوم تقاضا میتوان از مثال قبل نیز استفاده کرد؛ فرض کنید ۲۰ نفر که هر کدام تصمیم دارند تا یک سهم را با قیمتی مشخص خریداری کنند وجود دارند:
تفاوت عرضه و تقاضا در این است که در تقاضا برای خرید سهم هرچه قیمت یک سهم بالاتر رود برخلاف عرضه از تعداد خریداران کم خواهد شد. برای نمونه اگر قیمت یک سهم ۱۳۸ تومان تعیین شود تنها ۴ نفر تصمیم به خرید میگیرند (زمانی که قیمت افزایش پیدا کرده) اگر به نموداز ذیل توجه کنید، متوجه شیب نزولی میزان تقاضا برای خرید این سهم خواهید شد.
عوامل اثر گذار بر تقاضا بازار کدام اند؟
در این بخش برای درک بهتر موضوع عوامل اثر گذار بر تقاضا را بررسی کرده ایم:
۱- قیمت محصول: همانطور که گفتیم بدون شک با افزایش قیمت میزان تقاضا برای سهم کم خواهد شد، هرچه قیمت یک سهم یا کالا پایینتر باشد میزان تقاضا برای آن بیشتر خواهد بود. چرا که مردم کالاهای گران قیمت را کمتر خریداری میکنند و برای آن جایگزین قرار میدهند.
۲-درآمد خریداران: در این قسمت هرچه در آمد افراد در جامعه بیشتر باشد قطعا توانایی خرید بیشتر خواهد شد. بنابراین درآمد مستقیما میتواند سبب افزایش قدرت خرید و در نتیجه تقاضا در بازارهای مختلف شود.
۳-اولویتهای خریداران: بدون شک در بازار کالاها و سهامهای که بیشتر به سمت گرایشهای مردمی باشد خریدار دارد، اما این مورد نیز میتواند به سرعت با تغییر گرایشها تغییر کند. اما اغلب در تقاضا بازار میزان خرید برای سهام و کالاهای محبوب بیشتر خواهد بود.
۴-سطح انتظار متقاضیان سهام: اگر شرایط به گونهای باشد که خریدار تصور کند این محصول و یا سهم در آینده کمیاب و یا گران خواهد شد قطعا تقاضا برای آن افزایش خواهد یافت. بنابراین به راحتی میتوان متوجه شد که ارتباط واضح و مستقیمی بین تقاضای فعلی با توجه به قیمتگذاری در آینده وجود دارد.
5- حجم بازار: به طور کلی اندازه بازار نشان دهنده تعداد خریداری میباشد که، محصول و یا خدمات موجود را میخرند. در همین راستا اگر حجم و اندازه بازار کم باشد، تعداد خریداران کم میشود و تقاضا برای کالا کاهش خواهد یافت. اما با گسترش حجم بازار، خریداران بیشتری به بازار تزریق میشود و در نتیجه تقاضا برای آن نیز کاهش مییاید.
چگونه تعادل در بازار ایجاد میشود؟
تعادل بازار در واقع همان نقطه ای است که در آن عرضه و تقاضا برابر باشند، تمامی خریداران و فروشندگان بالفوه تا زمانی که هیچ نقطه ای برای دست یابی به توافق بر سر قیمت ایجاد نشود وارد بازار نمی شوند و معامله نمی کنند. می توانید نقطه تعادل را در هنگام برابر شدن عرضه و تقاضا را در نمودار زیر مشاهده می کنید:
آیا می توان تعادل عرضه و تقاضا بازار را تغییر داد؟
به طور کلی سهامداران حقیقی که اغلب سرمایه داران خرد و یا صاحبان مقدارهای کم از سهام شرکتها هستند، نمیتوانند سبب ایجاد و یا تغییر تعادل در بازار شوند. بلکه تنها برخی از نهادها و موسسات بزرگ مالی حقوقی که دارندگان سهمهای بزرگ هستند، میتوانند سبب ایجاد تعادل عرضه و تقاضا و یا بر هم زدن تعادل شوند. در واقع این سرمایه گذاران بزرگ نقش حمایتی را در بازار ایفا میکنند. ایجاد حجم بالای خرید توسط این نهادهای مالی در زمانهایی که بازار در حال از دست دادن الگوهای معاملاتی میباشد، بسیار مهم و ضروری تلقی میشود.
چگونه متوجه شویم که تقاضا برای یک سهم بالا است؟
توجه داشته باشید که همیشه در بازرهای کارا اغلب پس از منتشر شدن یک خبر مثبت در رابطه با یک شرکت و یا عملکرد آن بالا میرود. بنابراین برای اینکه متوجه شویم که آیا تقاضا برای خرید یک سهم بالا است یا خیر؟! باید به میانگین حجم معاملات آن در نمودار روزانه سهم توجه کنیم. در روزهایی که حجم معامله بیشتر از متوسط حجم روزانه باشد، به دنبال آن قیمت سهم نیز افزایش و آن کالا با قیمت بالایی معامله میشود. در این موارد اگر به بازار دقت داشته باشید، متوجه میشوید که تعداد افراد خریدار به نسبت فروشندهها بیشتر میباشد.
جمع بندی:
به طور کلی قانون عرضه و تقاضا، به صورت روزانه در بازار سهام نمایش داده میشود. تقاضای زیاد برای عرضههای محدود سهم سبب افزایش قیمت سهم میشود و عرضه زیاد سهم و تقاضای کم باعث کاهش قیمت خواهد شد. در نتیجه علت ایجاد صفهای خرد و یا فروش در بازار را میتوان بهعدم وجود عرضه و یا تقاضا در بازار نسبت داد.